On Her Majesty’s Secret Service (1969)

Richard Maibaum zette in ‘64 voor het eerst zijn tanden in het boek On Her Majesty’s Secret Service. Het boek van Ian Fleming was tot dan toe misschien wel zijn meest controversiële boek uit de reeks, want de ontembare James Bond ging immers trouwen! Op 29 maart 1966 was het eerste script klaar. Er zouden echter nog tot middenin de opnames van de film veranderingen in het script worden aangebracht. Afgezien van alle wijzigingen is On Her Majesty’s Secret Service echter wel één van de meest trouwe boekverfilmingen geworden.

Sean Connery gaf er na You Only Live Twice de brui aan en dus stonden de producenten voor de schier onmogelijke taak om een vervanger te zoeken voor de rol van James Bond. De selectie was uiteindelijk teruggebracht naar 5 kandidaten. Te weten Hans de Vries, John Richardson, Anthony Rogers, Robert Campbell en de destijds 28-jarige Australiër George Lazenby. Lazenby had toen nog geen ervaring als acteur maar timmerde als model aardig aan de weg.

Een auditie voor de rol van James Bond bestaat altijd uit 3 onderdelen. Een liefdesscène, een dialoogscène en een vechtscène. Het was George Lazenby die hier met meeste opviel. Tijdens de vechtscène sloeg hij zelfs zijn medespeler, een professionele worstelaar nota bene, per ongeluk een bloedneus. Dit overtuigden de producenten dat ze de juiste man hadden gevonden voor het spelen van werelds meest bekende spion.

Peter Hunt was als editor al vanaf Dr. No betrokken bij de Bondfamilie. Zijn innoverende manier van monteren werd alom geroemd en als beloning besloten de producten hem als regisseur te benoemen van On Her Majesty’s Secret Service.

Voor de belangrijke rol van Tracy hadden de makers aanvankelijk Brigitte Bardot op het oog maar die had net een contract getekend om met Sean Connery in de western “Shalako” te gaan spelen. Catherine Deneuve zou geen zin hebben gehad waardoor uiteindelijk de keus viel op Diana Rigg. Zij was op dat moment het meest bekend uit de populaire televisieserie “The Avengers” waarin ze als Emma Peel de harten stal van vele kijkers. Grappig genoeg was ze in die serie de opvolgster van een andere bekende Bondgirl: Honor Blackman.

Telly Savalas werd aangetrokken om in de huid te kruipen van Blofeld. Het toeval wilde dat de acteur een aantal jaren terug zijn hoofd had kaalgeschoren waardoor hij het perfecte uiterlijk had voor het spelen van Bonds aartsrivaal. De Duitse actrice Ilse Steppat speelde rol van Irma Bunt. Gabriele Ferzetti vervulde de rol van Draco, de vader van Tracy. Deze acteur is onder andere bekend van zijn rol van Morton in de klassieker “Once Upon a Time in The West”. Voor de engelen des doods werden veelal deelneemsters van Miss World-verkiezingen uitgekozen. De meest bekende Bondgirl uit deze groep is wellicht Joanna Lumley die later zou schitteren in de komedieserie “Absolutely Fabulous” als Patsy. Terugkerende rollen zijn er voor Bernard Lee (M), Lois Maxwell (Miss Moneypenny) en Desmond Llewelyn (Q).

Het budget van On Her Majesty’s Secret Service werd gesteld op 7 miljoen. De opnames begonnen op 21 oktober 1968 in Zwitserland. De makers waren hard opzoek naar de plek waar Blofeld zich verschanst. Een locatiescout ontdekte een restaurant dat zich op de 2970 meter hoge Schilthorn bij het plaatsje Mürren bevond. Het gebouw was net af en was perfect als locatie voor Piz Gloria. Het script vereiste echter wel een landingsplaats voor een helikopter, die door de producten voor ongeveer 60.000 pond is aangelegd.

Cameraman Johnny Jordan verzorgde de spectaculaire luchtopnames. De waaghals had hiervoor een harnas ontwikkeld waarin hij zo’n vijfeneenhalve meter onder een helikopter kon hangen. Daarbij was het soms zo koud dat zijn kunstbeen (hij had een deel van zijn been verloren bij een ongeluk tijdens de opnames van You Only Live Twice) soms zelfs bevroor! Voormalig skikampioen Willy Bogner verrichte ook heldendaden voor onder andere de skiscènes en de achtervolging op de bobsleebaan. Vanwege zijn vaardigheden op de ski’s filmde hij achteruitskiënd, met de camera tussen zijn benen, of doodleuk voortgetrokken door een bob, verschillende nagelbijtende actiescènes.

John Glen, die de meeste actiescènes in Zwitserland overzag, filmde ook nog de spectaculaire lawine. Geheel volgens de Bondtraditie is deze lawine met behulp van het leger echt gecreëerd. Er is hiervoor ongeveer 123 kilo aan explosieven gebruikt.

Opnames voor de ijsrace begonnen op 25 januari 1969 nabij Lauterbrunnen in Zwitserland. Voor deze sequentie is een boerenveld natgespoten. Nadat deze was opgevroren beschikten de makers over een mooie ijsbaan. De Oostenrijkse Rallycross-racer Eric Glavitza verzorgde met zijn team de vele autostunts. De hele sequentie, die in de film ongeveer 3 minuten in beslag neemt, is in 3 weken gefilmd en kostte 225.000 pond.

Ondertussen waren de opnames in de Pinewood Studio’s in Engeland al in volle gang. Productieontwerper Syd Cain ontwierp hier onder andere de sets van het onderzoekslab van Blofeld. Ook zijn hier enkele ruimtes voor de binnenscènes van Piz Gloria nagebouwd. Eind april vertok het hele circus naar Portugal om daar de laatste opnames te kunnen maken. Het Palacio hotel in Estoril fungeerde niet alleen als slaapplaats voor de crew maar ook als locatie. De openingsscène is gefilmd op het Guincho strand in Cascais vlakbij Estoril op 13 en 14 mei.

John Barry schreef voor de vijfde achtereenvolgende keer de soundtrack van de film. Het resultaat is een schitterende uitbundige en weelderige soundtrack waarbij “We Have All The Time in The World” en de instrumentale titelsong het meest in het oog (of eigenlijk oor) springen. Voor de baslijn van de titelsong gebruikte hij het aparte elektronische geluid van een zogeten Moog-synthesizer. Dit instrument is bijvoorbeeld later in “A Clockwork Orange” uit 1971 veelvuldig te horen.

Peter Hunt had de moeilijke taak om een nieuwe Bond te moeten introduceren en ondanks dat George Lazenby weinig tot geen acteerervaring had heeft Hunt de jonge Australiër een behoorlijke prestatie laten neerzetten. Ter compensatie van een onbekende Bond creëert Peter Hunt een rijke, overvloedige wereld met prachtige kostuums, locaties en opwindende actiescènes. Het verhaal van On Her Majesty’s Secret Service is ijzersterk en sleept je als kijker volledig mee. Dit is misschien wel de beste Bondfilm ooit gemaakt.

En dan George Lazenby. De beste man had helaas soms wat last van sterallures. Toen de pers hier lucht van kreeg ontstonden er de wildste verhalen. De meeste daarvan waren totale onzin, maar er zat jammer genoeg wel een kern van waarheid in. Lazenby liet zich daarbij ook nog eens slecht adviseren en kondigde nog voor het uitkomen van de film aan dat hij niet meer in de huid zou kruipen van geheim agent 007. De producenten vonden dit natuurlijk allerminst leuk omdat ze juist in hem het volle vertrouwen hadden gegeven om de komende jaren James Bond te mogen spelen. Tot overmaat van ramp kwam de eigenzinnige acteur ook nog eens met volle baard en lange haren op de première aanzetten, enkel om aan te tonen dat hij het Bondimago al van zich had afgeworpen. Publicitair gezien was dit natuurlijk geen handige zet.

On Her Majesty’s Secret Service ging op 18 december 1969 in Londen in première en bracht wereldwijd $87.400.000 op. Een stuk minder dan zijn voorganger, maar artistiek gezien een groot succes.

On Her Majesty’s Secret Service © 1969 Danjaq S.A. & United Artists Corporation.